سطح راهبردی؛ افق و چرایی
رهبر انقلاب اسلامی در پیام‌های خود، بیش از هر چیز به نقد ساختار ناعادلانه نظام بین‌الملل می‌پردازند.
محورهای اصلی عبارت‌اند از:
تبعیض ساختاری در شورای امنیت: حق وتوی پنج قدرت جهانی، مصداق آشکار بی‌عدالتی.
افشاگری علیه سلطه: سازمان ملل عملاً ابزار سیاست‌های آمریکا و متحدان آن معرفی می‌شود.
اقتصاد مقاومتی به‌عنوان پایه سیاست خارجی: کشوری که وابسته نباشد، می‌تواند در جهان با عزت سخن بگوید.
گفتمان مقاومت در برابر گفتمان سلطه: ملت‌ها تنها با مقاومت و اتکا به توان داخلی می‌توانند در برابر قدرت‌های زورگو بایستند.
این سطح در حقیقت پاسخ به پرسش «چرا» است؛ چرا نظام موجود فاقد مشروعیت است و چه افقی باید جایگزین آن شود.
سطح دیپلماتیک؛ چگونگی و اجرا
دکتر مسعود پزشکیان به‌عنوان رئیس‌جمهور، مأموریت دارد همین راهبرد کلان را در عرصه بین‌المللی با زبان حقوقی و دیپلماتیک پیش ببرد. محورهای کلیدی سخنان او در سازمان ملل شامل:
دفاع از حقوق هسته‌ای ایران: تأکید بر استفاده صلح‌آمیز طبق NPT.
تحریم‌ها به‌عنوان «تروریسم اقتصادی»: واژه‌ای که تحریم‌ها را اقدامی خشونت‌آمیز علیه مردم معرفی می‌کند.
محکومیت رژیم صهیونیستی و حمایت از فلسطین: تأکید بر حق بازگشت و تعیین سرنوشت ملت فلسطین.
ابتکارات منطقه‌ای ایران: طرح همکاری برای امنیت و توسعه بدون دخالت خارجی.
افشاگری علیه تروریسم تکفیری و حامیان آن
این سطح پاسخ به پرسش «چگونه» است؛ چگونه باید در بستر قواعد موجود بین‌المللی از منافع ملی دفاع کرد و هزینه‌ها را کاهش داد.
سازمان ملل؛ صحنه افشاگری
برای ایران، مجمع عمومی سازمان ملل صرفاً محل مذاکره نیست؛ بلکه تریبونی برای رساندن پیام مستقیم به ملت‌ها و افشای سیاست‌های دوگانه غرب است. این نگاه با کارکرد راهبردی بیانات رهبری همسو بوده و در عین حال از زبان دیپلماتیک برای جلب افکار عمومی و مخاطب خاص استفاده می‌کند.
جمع‌بندی نهایی
مواضع ایران در سازمان ملل نشان‌دهنده یک وحدت استراتژیک در عین تنوع تاکتیکی است. رهبری انقلاب، «چرایی و افق حرکت» را مشخص می‌کنند و رئیس‌جمهور، «چگونگی اجرا» را در صحنه دیپلماسی برعهده دارد. به این ترتیب، با وجود تغییر دولت‌ها، اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ثابت می‌ماند، در حالی که دولت‌ها می‌توانند با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک، فضای مانور خود را گسترش دهند.
این هماهنگی موجب شده است که پیام ایران در سازمان ملل نه دو صدای متفاوت، بلکه یک صدا با دو لحن باشد: یکی ایدئولوژیک و راهبردی و دیگری دیپلماتیک واجرایی.
روح‌الله جبرائیلی_ دبیر مجمع مشورتی نظام مسائل استان تهران